Рубрика “Айтырыг-харыы”
Социал четкилерде 3 дугаары болгаш оон-даа ыннай торуттунген уругларлыг ог-булелерге кордунген акшаладырыышкынынын дугайында тайылбыр.
Россия Федерациязынын Куш-ажыл болгаш социал хогжулде яамызынын 22.07.2019 чылда № 12-6/10/В-5762 чоргускан чагаазында Россия Федерациязынын Чазаанын толевилел айтыышкыныны езугаар 2020 чылдын январь 1-ден ог-булеге 3 дугаары болгаш оон-даа ыннай торуттунген уругларга кордунген акшазы чугле 2020 чылдан январь 1-де торуттунген опеяларга толеттинер.
Баштай ол айтыышкын чугле торуттунген уруглары саны эвээш болуп турар регионнарга хамаарыштыр ундурген турган. Үшкү база дараазында чаш төл төрүттүнгени дээш өг-бүлеге субсидия бээр төлевилелди боттандырар регионнар санынче Тыва Республиканын Чазаанын чорутунган ажылынын тунннели-биле кирген болуп турар. Россия Федерациязынын 2019 чылдын бюджеди шагда бадылаттыган болгаш ажылдап турар, ынчангаш Тыва Республика ол толевилелче 2020 чылдан тура киирген болуп турар.
Тодарангай тайылбырларывыс болза, бистиң Тывада 2020 чылдың январь 1 соонда төрүттүнген үшкү база оон дараазында чаштары дээш ада-иелер ай санының пособиезин 2020 чылдан эгелеп ап эгелээр.
Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезин дүргедедир программаны ажылдап тургаш, ол төлевилелди боттандырган регионнар санынче республиканы киирип алган бис, деп Тываның Чазак Баштыңы демдеглээн. Шолбан Кара-оолдуң дыңнадыы-биле алырга, республика ол сорулгага келир чылын 180 млн. рубльди, а үш чыл дургузунда – 1,5 млрд ажыг рубльди алыр.
Кым алырыл чаа хевирнин толевирин? – 2020 чылдын январь 1 соонда торутунген чаштарга толээр.
Чуге чаа хевирнин толевирин 2019 чылда торутунген чаштарга толевезил? – чуге дизе чаа хевирнин толевирин киирип турда, бо чылдын азы 2019 чылдын бюджет санаашкынынче кирбээн чылдагааны-биле келир чылдан эгелеп кылдыр коруп турар.
Толээр хуусаазы – чаш тол торутунгенинден тура 3 харлаагыже чедир толээр.
Толевирнин хемчээли – Тыва республикада тургузуп бадылап каан чаш уругларнын айда амыдыраар хемчээли болур. Ол болза бо чылдын 2 дугаар кварталда 11322 рублей бооп турар.
Кандыг байдалдарга толээрил чаа хевирнин толевирин? – Чаа хевирнин толевирин колдуу, уштен ынай оон дараазында чаш тол 2020 чылдын январь 1ден тура торутунген хой ажы-толдуг ог-булелер ортумак орулгазы бир кижиге хараарыштыр бир айда отрумак амыдыраар хемчээлинден 2 дакпыр хемчээлге четпес болза алыр эргелиг. Ол болза бо чылдын 2 кварталдын 10 778 рублейге ден бооп турар. Ол хемчээлди ийи дакпыр алырга 21 556 рублейге ден болур ог-буленин бир кежигунунге хамаарыштыр.
Ог- буленин ортумак орулгазын канчаар тыварыл? – эрткен 12 календарьлыг айнын тургузунда ог-буленин шупту алган орулгазын казаан ундурулге чокка кадыптар. Унуп келген тунну ог-буледе кежигун санынга улептер, бир кижиге хамаарыштыр орулга унуп келир. Ол унуп келген тун ог-буленин ортумак хемчээлдиг орулгазы ол болур.
Бо чаа хевирнин толевирин алырда – чурттап турар черинин аайы-биле кожууннун социал-хогжулде эргелелинче баар.
